در سالهای اخیر، تحقیقات در حوزه‌ی عصب شناسی و مطالعات شناخت ادراکی، رخدادهای جالبی که در مغز به هنگام یادگیری موارد جدید اتفاق می‌افتد را نشان داده‌اند. بعضی از این مشاهدات چندان جدید نیست اما بعضی از موارد، همون اتفاقاتی که به هنگام یادگیری زبان دوم در مغز رخ می‌دهد، شگفت انگیزند!
1. مغز شما به یک «سیستم عامل دو کاره» تبدیل می‌شود.
بخشی از این مطالعه از قبل نتایجش منتشر شده بود. زمان یادگیری یک زبان جدید، شما طبیعتا در حال یادگیری یک فرهنگ جدید هستید. این به خودی خود به شما در تصورتان از دنیا و پیدا کردن نقطه نظرهای جدید تاثیر خواهد گذاشت.
اما این بخش جالبش نیست. محققان شناختی مشاهده کرده‌اند که افراد دو زبانه در آن واحد به دو زبان دسترسی موازی دارند. همچون یک کامپیوتر با دو سیستم عامل لینوکس و ویندوز! مغز شما قدرت انجام چند کار به صورت همزمان را پیدا خواهد کرد.
2. شما رنگ‌ها را به شیوه‌ی منحصربفردی مشاهده می‌کنید.
ما گفتیم که به هنگام یادگیری زبان دوم، سیستم عامل مغز شما تغییر می‌کند. اما مطالعات انجام شده در دانشگاه نیوکاسل یک قدم فراتر را نشان داده‌اند و اذعان دارند که چگونه یادگیری یک زبان تصورات ما از یک رنگ را محدود می‌کند.
افرادی که تنها یک زبان را صحبت می‌کنند رنگ‌ها را به صورت متمایزی نسبت به افرادی که دو زبان را صحبت می‌کنند، می‌بینند. برای مثال، ژاپنی‌ها دو واژه‌ی اضافی برای نور (light) و آبی تیره (dark blue) دارند. این واژگان در زبان انگلیسی وجود ندارد. نتیجه این است که ژاپنی‌ها از شناخت بصری عمیق‌تری از سایه‌های آبی دارند. بالذات، آنها رنگ آبی را به شیوه‌ی منحصربفردتری نسبت به انگلیسی زبانها می‌بینند.
زمان یادگیری زبان دوم، شما محدودیت‌های رنگی ایجاد شده توسط زبان مادری خود را از بین می‌برید و طبیعتا دنیا را با نور متفاوتی می‌بینید. جالب‌ترین بخش در این مورد این است که شما برای این درک بصری نیازی به تسلط به زبان دوم ندارید!
3. کاهش شدیدی در نزول شناختی رخ می‌دهد.
مطالعات نشان داده‌اند که یادگیری مستمر باعث می‌شود با افزایش عمر ذهن شما همچنان هوشیار و تازه باقی بماند. تحقیقات جدید نشان داده است که یادگیری زبان به شما این امکان را می‌دهد که با مواردی چون مشکلات پیش آمده برای ذهن با پیر شدن، همچون آلزایمر، مبارزه کنید. و جالب‌تر اینکه افرادی که دیرتر اقدام به یادگیری زبان می‌کنند بیشتر از این مزایا بهره‌مند می‌شوند.
یادگییر زبان دوم در سالهای میانی زندگی به معنی آن است که مغز شما باید کار بیشتری انجام دهد تا زبان جدید را بپذیرد. این درست همچون بردن مغز به باشگاه ورزشی است. شما با مغزتان کار می‌کنید تا از مشکلات مغزی جلوگیری کنید.
صحبت از بردن مغز به باشگاه ورزشی شد…
4. مغز شما واقعا در حال رشد است.
این شاید جذاب‌ترین مورد بیولوژیکی باشد که برای مغز شما در یادگیری زبان جدید رخ می‌دهد. دانشمندان سوئدی در همکاری با آکادمی مترجمان نیروهای مسلح این کشور اثبات کرده‌اند که تغییرات ملموسی در مغز به هنگام یادگیری زبان دوم رخ می‌دهد.
نه تنها این تغییرات در ماشین‌های با تکنولوژی به روز، همچون دستگاههای MRI، قابل مشاهده هستند، بلکه حتی سایز مغز شما نیز بزرگتر می‌شود.
بدین صورت که اگر بخواهیم مغز فرد را باز کنیم این سایز به وضوع قابل مشاهده شدن است. این از آن نظر شگفت آور است که از نظر فیزیکی یادگیری زبان را با یادگیری (به عنوان یک کل) جدا می‌سازد.
آکادمی مترجمان نیروهای مسلح سوئد یکی از چالشی‌ترین برنامه‌های زبانی در سرتاسر کره زمین را برگزار می‌کند. آنها تنها در 13 ماه سربازان را از دانش صفر زبانی به سطح مسلط می‌رسانند و برنامه‌ای را برای مطالعه در صبح، شب‌ها و آخر هفته‌ها طراحی کرده‌اند.
دانشمندان بخشی از این نیروها را از نظر مغزی قبل از یادگیری، در حین یادگیری و پس از یادگیری بررسی کردند. در آن واحد، آنها گروهی از پزشکان و دانشجویان علوم شناختی که به شدت در حال تحقیق و مطالعه بودند را نیز بررسی کردند. اما جالب این است که حتی با وجود اینکه دانشجویان علوم شناختی و پزشکان هم به شدت در حال مطالعه بودند، هیچ افزایش قابل ملموسی در سایز مغز آنها مشاهده نشد.
هیپوکامپوس و ناحیه‌ی موتوری غشا مغزی هر دور تحت شرایط متفاوتی رشد کردند.
دانشجویانی که به یادگیری زبان علاقمند بودند، از نظر هیپوکامپوس تغییر سایز داشتند. دانشجویانی که بیشتر مشغول یادگیری (در کل) بودند و علاقه‌ای به زبان نشان نمی‌دادند، از نظر ناحیه‌ی موتوری غشا مغزی رشد داشتند.
نتیجه چیست؟
یادگیری یک زبان جدید بهترین دارویی است که هرکسی می‌تواند برای خود استعمال کند.
مطالعات ثابت کرده‌اند که یادگیری زبان جدید مزایای مغزی و بیولوژیکی متعددی دارد. دیدن این تغییرات چیزی نیست که چند سال به طول بیانجامد. در تنها سه ماه می‌توان نتایج فیزیکی رشد مغزی سربازان باشگاه مترجمان سوئد را مشاهده کرد.
هیچ حجم از جداول روزنامه‌ای و حل کردن پازل تاثیری در رشد مغزی و تغییر درک بصری شما از دنیا ندارد.
